Քոբայրավանք և Բարձրաքաշ խոնարհված եկեղեցի

Ներկայումս Սանահինի միջնադարյան վանական համալիրը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Լոռու մարզում, համանուն գյուղում, 

1996 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕՅ-ի կողմից Հաղպատի վանքի հետ միասին ճանաչվել է համաշխարհային մշակութային ժառանգության մաս։
Սանահինի վանական հաստատությունը հիմնել է Հայոց թագավոր Աշոտ Գ Ողորմածը 966 թ.-ին։ 
Սանահինի միջնադարյան վանական համալիրը X-XI դդ. եղել է մշակութային կենտրոն, ունեցել բարձրագույն տիպի դպրոց, դրան կից հարուստ գրադարան։ /կարելի է՝ 05395 00:28 – 1:30 /
Սանահինի համալիրի կազմում են Սբ. Աստվածածին և Ամենափրկիչ եկեղեցիները, 3 գավիթ, գրատունը, զանգակատունը, ակադեմիան, Սբ. Գրիգոր փոքրաչափ եկեղեցին՝ մատուռը։
Համալիրի հնագույն եկեղեցին՝ Սբ. Աստվածածինը, կառուցվել է 928-944 թթ.-ին։ Գմբեթավոր դահլիճը այդ տիպի վաղագույն օրինակներից է։ Ներսում պահպանվել են որմնանկարների հետքեր։ 
Սանահինի վանքի զանգակատունը (Հայաստանի հնագույն օրինակներից է)։ Կառուցվել է 1211-1235 թթ.-ին։ 
Սանահինում պահպանվել է ավելի քան 50 խաչքար՝ վանքի տարածքում, գերեզմանոցում, նախկին գյուղամիջում, որոնք միջնադարյան Հայաստանի քանդակային արվեստի լավագույն նմուշներից են։ 

Ամռան ամիսներին օրական 130-150 զբոսաշրջիկ է այցելում Օձուն. Ամեն տարի նրանց թիվը մեծանում է: Այս տարի վերականգնողական աշխատանքներ են սկսվել վանական համալիրում: 

10-րդ դարի կառույց է Դեբեդ գետի ափին գտնվող Ախթալայի բերդ-ամրոցը` կառուցված Բագրատունիների Կյուրիղյան ճյուղի կողմից: Ախթալայի տարածքում են գտնվում Առաքելոց կամ Սուրբ Գեւորգ եւ Ս. Աստվածածին եկեղեցիները: Վերջինս աշխարհում հայտնի է իր եզակի որմնանկարներով.
եկեղեցին ունի թաքստոց, որտեղ գյուղի ողջ բնակչությունը տեղավորվել է:
Իսկ վանքի բակում 2 պղնձաձույլ օղակները տեղադրված են քուրաների դիմաց. Այստեղ են հայերը զենք ձուլել. Ասում են՝ առաջին հայկական պղնձե մետաղադրամը ևս այստեղ է ձուլվել.Քուրաներն ավելի հին են, քան եկեղեցին ու ամրոցը.

Ախթալայի բնակիչները գիտեն վանքի հետ կապված հրաշագործ պատմությունները. Հպարտանում են, որ հնագույն եկեղեցի կա իրենց ծննդավայրում
Վոլոդյա Մամիկոնյան /եկեղեցին շատ հին է/
Ամեն տարի սեպտեմբերին նշվում է Ախթալայի օր տոնակատարությունը.


Ախթալայի վանքը խորհրդային շրջանում հանդես է եկել որպես պահեստ, Հայաստանի անկախությունից հետո վերաբացվել է` իր շուրջը հավաքել հավատավոր ժողովրդին, մասնակիորեն վերանորոգվել և դարձել տարածաշրջանի հոգևոր-մշակութային կենտրոն: 

Կան բազում զբոսաշրջիկներ, ովքեր աշխարհով մեկ շրջում են ուղղակի մշակութային արժեքներին հաղորդակցվելու համար: Այս առումով՝ Լոռվա հնագույն սրբատեղիներ զբոսաշրջիկները գալիս են սեփական աչքերով տեսնելու և իրենց հիշողություններում արձանագրելու աշխարհում եզակի համարվող կառույցներ՝ իրենց հրաշագործ պատմություններով:Ներկայումս Սանահինի միջնադարյան վանական համալիրը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Լոռու մարզում, համանուն գյուղում, 
1996 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕՅ-ի կողմից Հաղպատի վանքի հետ միասին ճանաչվել է համաշխարհային մշակութային ժառանգության մաս։
Սանահինի վանական հաստատությունը հիմնել է Հայոց թագավոր Աշոտ Գ Ողորմածը 966 թ.-ին։ 
Սանահինի միջնադարյան վանական համալիրը X-XI դդ. եղել է մշակութային կենտրոն, ունեցել բարձրագույն տիպի դպրոց, դրան կից հարուստ գրադարան։ /կարելի է՝ 05395 00:28 – 1:30 /
Սանահինի համալիրի կազմում են Սբ. Աստվածածին և Ամենափրկիչ եկեղեցիները, 3 գավիթ, գրատունը, զանգակատունը, ակադեմիան, Սբ. Գրիգոր փոքրաչափ եկեղեցին՝ մատուռը։
Համալիրի հնագույն եկեղեցին՝ Սբ. Աստվածածինը, կառուցվել է 928-944 թթ.-ին։ Գմբեթավոր դահլիճը այդ տիպի վաղագույն օրինակներից է։ Ներսում պահպանվել են որմնանկարների հետքեր։ 
Սանահինի վանքի զանգակատունը (Հայաստանի հնագույն օրինակներից է)։ Կառուցվել է 1211-1235 թթ.-ին։ 
Սանահինում պահպանվել է ավելի քան 50 խաչքար՝ վանքի տարածքում, գերեզմանոցում, նախկին գյուղամիջում, որոնք միջնադարյան Հայաստանի քանդակային արվեստի լավագույն նմուշներից են։ 

Ամռան ամիսներին օրական 130-150 զբոսաշրջիկ է այցելում Օձուն. Ամեն տարի նրանց թիվը մեծանում է: Այս տարի վերականգնողական աշխատանքներ են սկսվել վանական համալիրում: 

10-րդ դարի կառույց է Դեբեդ գետի ափին գտնվող Ախթալայի բերդ-ամրոցը` կառուցված Բագրատունիների Կյուրիղյան ճյուղի կողմից: Ախթալայի տարածքում են գտնվում Առաքելոց կամ Սուրբ Գեւորգ եւ Ս. Աստվածածին եկեղեցիները: Վերջինս աշխարհում հայտնի է իր եզակի որմնանկարներով.
եկեղեցին ունի թաքստոց, որտեղ գյուղի ողջ բնակչությունը տեղավորվել է:
Իսկ վանքի բակում 2 պղնձաձույլ օղակները տեղադրված են քուրաների դիմաց. Այստեղ են հայերը զենք ձուլել. Ասում են՝ առաջին հայկական պղնձե մետաղադրամը ևս այստեղ է ձուլվել.Քուրաներն ավելի հին են, քան եկեղեցին ու ամրոցը.

Ախթալայի բնակիչները գիտեն վանքի հետ կապված հրաշագործ պատմությունները. Հպարտանում են, որ հնագույն եկեղեցի կա իրենց ծննդավայրում
Վոլոդյա Մամիկոնյան /եկեղեցին շատ հին է/
Ամեն տարի սեպտեմբերին նշվում է Ախթալայի օր տոնակատարությունը.


Ախթալայի վանքը խորհրդային շրջանում հանդես է եկել որպես պահեստ, Հայաստանի անկախությունից հետո վերաբացվել է` իր շուրջը հավաքել հավատավոր ժողովրդին, մասնակիորեն վերանորոգվել և դարձել տարածաշրջանի հոգևոր-մշակութային կենտրոն: 

Կան բազում զբոսաշրջիկներ, ովքեր աշխարհով մեկ շրջում են ուղղակի մշակութային արժեքներին հաղորդակցվելու համար: Այս առումով՝ Լոռվա հնագույն սրբատեղիներ զբոսաշրջիկները գալիս են սեփական աչքերով տեսնելու և իրենց հիշողություններում արձանագրելու աշխարհում եզակի համարվող կառույցներ՝ իրենց հրաշագործ պատմություններով: